Moje spojrzenie na wystawę

Powstali 1863-64

Strony
	Strona 1	Strona 2
Strona 3	Strona 4	Strona 5

"

"Zacząłem od księży jako głównych
działaczy buntu. W ciągu tygodnia
rozstrzelano dwóch księży".
                                 Michaił Murawiow "Wieszatiel"

"

"Trudność w ujęciu tego przestępcy głównie 

pochodzi stąd, że prosty, niedoświadczony 

lud, który przywykł uznawać w nim osobę 

duchowną i oprócz tego oszukiwany przez 

Brzóskę popełnianemi przezeń podstępnemi 

oszustwami, działającemi na zabobonną 

wyobraźnię ludu, ukrywa jego schronienie". 

                             książe Władimir Czerkaski, carski urzędnik

"

"Ziemia nasza ojczysta to dar Boży dla naszego narodu.
[-] Rozpala w sercach naszych miłość ku niej; miłość na 
śmierć i życie Ziemia ta wrosła nam w duszę tak, że nie
ma mocy, która by zdolna była zniweczyć ten związek" -
mówił o Polsce w jednym z kazań wikariusz z łukowa ks.
Stanisław Brzóska. Za wygłaszanie patrio-
tycznych mów w listopadzie 1861 r. został osadzony
w twierdzy zamojskiej. Po jego opuszczeniu przystąpił
do ruchu czerwonych i został naczelnikiem powiatu
łukowskiego. Do boju ruszył 23 stycznia 1863 r., ata-
kując garnizon łukowski. Walczył m.in. w bitwach pod
Siemiatyczami i Fajsławicami. Awansowany do stopnia
generała, został mianowany naczelnym kapelanem wojsk
powstańczych. Do grudnia 1864 r. dowodził oddziałem
konnym. Poszukiwany, wraz z adiutantem Franciszkiem
Wilczyńskim ukrywał się we wsi Krasnodęby-Sypytki
u sołtysa Gsawerego Bielińskiego. 29 kwietnia 1865 r.
Rosjanie pochwycili, a 23 maja w Sokołowie Podlaskim
w obecności 19 tys. ludzi powiesili tego legendarnego
jeszcze za życia partyzanta. Przed śmiercią ksiądz
krzykną: "Żegbajcie, bracia i siostry, i wy, małe dziatki.
Ginę za naszą ukochaną Polskę, która przez naszą krew
i śmierć..." - resztę zagłuszyły werble.