Cukrownia Sokołów. Sokołów Podlaski - "z tamtych lat"

Cukrownia w Sokołowie Podlaskim. Rok 1973. © photos by Michał Kurc

Cukrownia"Elżbietów"

_________

List otwarty do Mieszkańców Sokołowa Podlaskiego,
Potomków osób związanych z Fabryką Cukru w Elżbietowie
i Zainteresowanych historią.

Szanowni Państwo,

Poszukuję mieszkających w Sokołowie Podlaskim lub pochodzących stamtąd osób o nazwisku Motel lub Motyl. Moi przodkowie noszący to nazwisko prawdopodobnie byli niemal od samego początku związani z Fabryką Cukru i osadą Elżbietów. Mój praprapradziadek Wawrzyniec Motyl, urodzony w 1836 r., przyjechał do pracy w Cukrowni mając około 20 lat. Dnia 31 stycznia 1859 r. zawarł związek małżeński w parafii sokołowskiej z Marianną Brzozowską. W akcie ślubu zostało zapisane:

" (…) na dniu dzisiejszym zostało zawarte religijne małżeństwo między Wawrzeńcem Motylem, (…), zamieszkałym przy Fabryce Cukru robotnikiem w Elżbietowie lat dwadzieścia trzy mającym (…)."

Na zdjęciu wykonanym prawdopodobnie około 1900 r. w pracowni Gancwola znajduje się syn Wawrzyńca, mój prapradziadek, Emilian Motel i jego żona, Marianna z Lamontów. Więcej>>>

W roku 1845

... w kancelarii notarialnej Ksawerego Józefowicza w Warszawie został podpisany 14 XI 1845 r. kontrakt miedzy Elżbietą z Lorentzów Hirschmann - w jej imieniu kontrakt podpisał mąż Ludwig Hirschmann [na zdjęciu obok - nie mylić z wnukiem Ludwikiem Hirschmanem (1853-1904)], a przedstawicielami założonej właśnie spółki: Augustem Hirschmannem (synem Elżbiety), Aleksandrem Rawiczem – warszawskim bankierem, Leonem Hirschendorfem – bankierem, Stanisławem Jacobim – kupcem z Warszawy i Mikołajem Gutmanem – kupcem.

Cukrownia została uruchomiona w roku 1846.

Elżbieta Hirschmann zmarła 1 stycznia 1849 r. Od jej imienia nazwano cukrownię i osadę fabryczną powstałą na gruntach Przeździatki "Elżbietowem". Więcej » » »

Ludwig Hirschmann (1782-1857)

Lata 1859-1939


Rodzina BOETTNER	Baron Stanisław Lesser i...	Michał Budziszewski

Stara baśń w "Elżbietowie"	Z albumu pana Buchalskiego	Towarzystwo Akcyjne..

OSP - Sekcja Dramatyczna

	Copyright © reprodukcje Michał Kurc

Po II wojnie...

Cukrownia "Sokołów"

Lata 1944-1953

	Historia Odbudowy Cukrowni „Sokołów” skany pism
Zginęli w czasie wojny		Sprawozdanie od 10.VIII.1944

Wstęp i Sprawy osobowe	Przebieg odbudowy	Zamówienia aparatury

Prace zlecone	Dokumentacja techniczna	Finansowanie
__________________ Ilustracją tekstu są fotografie mojego autorstwa wykonane w latach 60-tych i 70-tych XX w., za wyjątkiem kadrów z PKF z 1951 r.

Rok 1954 - zamieszkałem w Cukrowni


Rok 1958 i 1959
I miejsce w Polsce Pod koniec lat pięćdziesiątych, załoga Cukrowni Sokołów dwukrotnie zdobyła pierwsze miejsce w Polsce w produkcji cukru. Więcej »

Klub Pracownika Cukrowni z kinem "Cukrownik".

Działalność kulturalna skupiona była wokół osoby pana Zbigniewa Trąpczyńskiego animatora kultury, zdolnego plastyka, malarza, modelarza, scenografa... kierownika Klubu. © photos by Michał Kurc

Choinka 1975 i...

Dzieci zabawiał Teatr Lalek "Skrzat".

Zespół Teatralny...

- W niedługim czasie po zamieszkaniu na osadzie fabrycznej w roku 1954, odkryłem świetlicę, a w niej amatorski teatr, który skupiał pracowników z biura i produkcji. Próby - przysłuchiwałem się uwagom reżysera, że można zrobić to inaczej, lepiej. »


Kino "Cukrownik"	Na scenie Świetlicy	Dziecięcy Teatr Lalek "Skrzat"

Modelarnia	Sala telewizyjna	Biblioteka Związkowa

"Mocne uderzenie"	Orkiestra Dęta	Koło Fotograficzne

Monografia o Cukrowni?

Są to moje wspomnienia o Świetlicy i Klubie Pracownika Cukrowni gdzie skupiało się życie kulturalne dzielnicy fabrycznej.



Rok 1976 130-lecie Cukrowni. Fot. Michał Kurc

Panorama cukrowni od strony wschodniej. Fot. Michał Kurc
Rok 1978. Powrót z rodzinnego majowego spacerku - ulica Węgrowska. W tle zabudowania Cukrowni. Ten spokój na ul. Węgrowskiej trwał do jesieni... - "15 października 1978 r. o godzinie 14.00 ruszyła kolejna kampania w Cukrowni im. Franciszka Malinowsklego w Sokołowie Podlaskim"...»

Proponuję powrócić do dawnej nazwy osiedla robotniczego:

Dzielnica "ELŻBIETÓW".

Oczekując na ciekawe rozwiązania zagospodarowania zabudowań cukrowni, utrwaliłem ich widok będąc na ulicy Wiejskiej w dniu 13 czerwca 2011 roku.

Widok z ul. Wiejskiej na zabudowania cukrowni '2011.

Mam nadzieję, że widoczna architektura z 1904 roku pozostanie i po rewitalizacji cieszyć będzie oko przybysza - to szczególne i wyjątkowe miejsce powinno być wizytówka Sokołowa Podlaskiego.

Największej dzielnicy przemysłowej z tamtych lat należy się pomnik.

... Daleki od skojarzeń form dotychczasowych pomników, tu - uporządkowania elewacji i ożywienia hal fabrycznych z galeriami nie tylko handlowymi - mam na myśli dawne BWA w Sokołowie Podl. - kawiarniami i salami np. z salą umożliwiającą prowadzenie Konkursów Międzynarodowego Tańca Towarzyskiego.

Czas na kulturę w "Elżbietowie" - już nadszedł.

Po siedmiu latach szarość dawnego magazynu cukru mieni się barwami "historii nieznanej", scenami przypadkowymi, błędnie interpretowanymi więcej tutaj

Zapraszam do galerii o muralu.

Przeździatka, Cukrownia

i Miasto

... Gród nad Cetynią, położony na szlaku wielkim litewskim otrzymał prawa miejskie w 1424 roku,

z rąk Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda.

Zapraszam do "Miasta"